Sarkomlarda Tedavi Seçimi
-
- 23 Eylül 2012
Kanser Bilmecesi ve Çözümü
1 — OSTEO SARKOMLAR
a — Osteo sarkomlar cerrahi müdahalelerde sanıldığı gibi yararlanmamaktadır. Eğer vaka çok erken evrede ise ve lenfatik sisteminde metastas yok ise Dezartikülüsyonu ve lenf diseksiyonunu içeren cerrahi müdahaleler ciddi remisyon sağlar.
Osteo sarkomun en seçkin tedavisi radyo terapidir. (Tümöre 6000 – 7000 rad) çevre lenfatiklerine ise 3500 rad cobalt tedavisi uygulanır. Bizim uygulamamız önce cobalto terapi sonra ampitasyondur. Zira 7000 rad tedavide çoğu kez nekroz ve sekestr sorunları hasıl olur.
b — Gecikmiş vakalarda radioterapi palyatif amaçla olur. Böyle vakalarda Ostoesarkom metastazlarında kemoterapi geçerlidir. Bu Kemo-terapi adriablastin 80 mgr) + metotraxat (100 mgr) + oncovin lmgr haftada bir uygulanacaktır. Ancak tedaviden bir gün sonra asit foliğe başlamalıdır. Mümkünse hasta steril şartlar altında yakın korunmaya alınmalıdır. Hiç değilse bu şartlara yaklaşım sağlanmalıdır.
Ostrosarkomların her cinsinde BCG endikasyonu vardır.
c — Osteoklastom: Bu tümörlerde radioterapi ve kemoterapi çok daha az yararlıdır. Tedavi genelde cerrahidir. Cerrahi müdahale ile birlikte lenf diseksiyonlarmı ihmal etmemelidir. Kemoteraoi için actinomisinle oncovin, dacarbazid tercih edilir.
d — Ewing tümörleri
Büyük ölçüde iyileşme şansı olan bu tümörlerde tedavinin temeli kesinlikle radioterapi + kemoterapidir.
Radioterapi on yaşından küçüklerde 3000 rad büyüklerde 5000 rad civarındadır.
Metastas ve nükslerde 3500 rad palyatif radyoterapi uygundur.
Bizim uygulamamız şöyledir.
1 — Taze vakalarda radioterapi + ümmüne terapi,
2 — Atake olmamışda olsa, yakın gangilionlara 3000 rad radioterapi,
3 — Kısmen gecikmiş vakalarda (2 ayı geçen vakalarda) radioterapiye kemoterapi ekleyip remisyondan sonra immüne terapiye geçiyoruz.
4 — Kemoterapinin iki formül içinde özetlenmesi mümkündür.
a) Oncovin + endoksan + adriablastin
b) Oncovin + endoksan + actimomycin D
Tedaviler ilk iki ilaç haftada bir damara serumla birlikte yapılacak. Diğer ilaçlar genelde tarif ettiğimiz dozda uygulanacaktır. Tedavi süresi 5 hafta olmalıdır.
2 — KONDROSARKOM
Kondro sarkomlarda tedavi cerrahidir. Geniş proximal dezartikülasyon uygulanır. Radioterapi palyatif amaçlıdır. Nüks ve matastazlarda ise kemoterapi uygulanır. Gerek primer gerekse sekonder olarak yapılacak kemoterapiler ostoe sarkomda olduğu gibidir. Temeli adriamycin + metotrexat ikilisine dayanır. İmmünoterapi faydadan hali değildir. (BCG ve allogenik tümör hücreli).
3 — FİBROSARKOM
Tedavi cerrahidir. Nüks olan vakalarda dahi olan vakalarda dahi cerrahi exisyonlar zorunludur. Radioterapi, palyatif kemoterapi, çoğu kez başarısızdır. Dacarbasid önerilir. Kan kontrolü aracılığı ile uzun süre kullanılmalıdır. Ayrıca actinomycin – D ve Adriyamycin kombinazyonu denenmelidir. Fibrosarkomda immüne terapi sanıldığından daha etkindir.
4 — LİPO SARKOM
En klasik olan tedavisi cerrahi olarak geniş eksizyonudur. Eski görüşlerin aksine cobalt CO tedavisi palyatifte olsa yarar sağlamaktadır. Bütün sarkomlar gibi liposarkomda immüne terapiden yararlanmaktadır. Metastazlı, geniş yayılım gösteren lezlonlara yardımcı olarak kemoterapi uygulanır. Vinciristin + actimomycin D + Dacarbasin + adriamiycin. Doğrusu bunlardan ikişer tanesini seçip bir kür uygulamaktır, cevap alınırsa devam edilmeli eğer cevap alınmazsa diğer ikisini seçmelidir.
5 — DERMOFİBROSARKOM
En uygun tedavi kemoterapidir.
6 — RABDOMYOSARKOM
Bu sarkomlar, klasik rabdoyosarkomlar. Yanında embriyoner miyo sarkomlar, Botryoid sarkomunu da eklemek gerekir.
Tedavi öncelikle cerrahidir. Yine eski kanıların tersine radio terapiden en çok yaralanan sarkomlardan birisidir. Özellikle embriyoner miosarkomlarda ve botryoid sarkomlarda tedavide radyoterapi başta gelir. Cobalt ile (4500 – 6000 rad) doz olarak yeterlidir. Yine immüno terapide uzun süre uygulanmalıdır.
Kemoterapi lipossarkomların aynıdır. Liomiyosorkumlarda tedavi daha çok cerrahidir. Radioterapi etkisizdir. Kemoterapi için adriamycin ve dacarbazin önerilmektedir.
7 — SNOVİAL SARKOM
Tedavi cerrahidir. Yalnız residivlerde palyatif radyoterapi önerilebilir.
Kemoterapide adriamycin ve dacarbazin iyi bir tertiptir, immüneterapide önerilmektedir.
8 — ANJİOSARKOMLAR
Tedavi cerrahi olmakla birlikte çoğukez müdahale imkânsız hale gelmektedir. Biz anjiosarkomlarda radioterapi ile birlikte immüne terapi uyguluyoruz. Sonuçlar diğer sarkomlara nazaran daha yüz güldürücüdür. Kemoterapi için adriamycin + Bleomycini seçiyoruz.
9 — MALİGNE SHWANOMLER
Cerrahi müdahaleler geniş kapsamlıdır. Ampudasyon tercih edilmelidir.
Radioterapi tartışmalıdır. Biz uyguluyoruz vakalarımızın % 30 unda geçici remisyonlar sağladık.
Kemoterapi açısından en etkin ilaç mitomycin C dir. Bizim uygulamamız haftada 5 mgr serumla, birlikte total doz 6 ila 8 hafta. Ağır vakalarda haftalık dozu haftada iki defa uygulamak mümkündür.
•
Bu yazı Onkolog Dr. Haluk Nurbaki, Ankara Gazeteciler Cemiyeti, Kanser Bilmecesi ve Çözümü kitabından alınmıştır.
